Jak działa wydawnictwo?

Zanim książka trafi na półkę w księgarni, musi przejść kilka etapów. Początek należy do pisarza, jednak później wieloma kwestiami związanymi z procesem tworzenia książki jako produktu zajmuje się wydawnictwo książkowe. W tym artykule nieco przybliżymy strukturę i sposób działania wydawnictw.

Wydawnictwo – czym się zajmuje?

Dużo mówi już sama nazwa, wydawnictwa książkowe zajmują się wydawaniem książek – truizm. Większość wydawnictw posiada swój profil i zakres tematyczny, w którym się obraca. Dlatego mamy do czynienia z wydawnictwami medycznymi, wydawnictwami prawniczymi oraz oczywiście z wydawcami, którzy skupiają się na literaturze pięknej lub literaturze gatunkowej np. na wydawaniu kryminałów.

Wydawnictwa, które mają ugruntowaną pozycję na rynku i są prestiżowe, często stanowią o kreowaniu trendów czytelniczych. Wydanie książki w takich miejscach jak Wydawnictwo Literackie, Wydawnictwo Czarne czy Znak jest dla autora niewątpliwie nobilitacją. 

Wydawnictwo i jego działy

Wydawnictwo podobnie jak różnego rodzaju firmy ma swoje działy, które skupiają się na konkretnych zdaniach. Klasyczna struktura wydawnictwa składa się z takich działów jak:

• Redakcja – to tu podejmuje się decyzje, jakie książki wydać, jakie tematy są obecnie ważne i poczytne, ale w redakcji także sprawdza się jakość językową i merytoryczną nadesłanych treści. W skład redakcji wydawnictwa wchodzi zazwyczaj redaktor naczelny, sekretarz redakcji, redaktor prowadzący oraz redaktor inicjujący.
• Sekretariat – to tu załatwiane są bieżące sprawy wydawnictwa i tu odbywa się kontakt z interesantami.
• Dział promocji – w tym dziale pracują specjaliści od marketingu, którzy knują, jak sprawić, żeby dany tytuł osiągną dobre wyniki sprzedażowe. Zazwyczaj ta sekcja podzielona jest na młodszych i starszych specjalistów do spraw marketingu.
• Dział sprzedaży – można rzec, że to przedłużenie działu promocji, jednak bardziej skupia się na kwestiach handlowych i obsłudze zamówień.
• Dział finansowy – miejsce, w którym mówi się o pieniądzach.

Niektóre wydawnictwa posiadają również swoje księgarnie. A wraz z rozwojem książki elektronicznej w poszczególnych wydawnictwach można spotkać specjalistów od e-booków i audiobooków, którzy opiekują się książkami na czytniki i książkami do słuchania.

Wydawnictwa poza koneksjami w środowiskach pisarskich utrzymują również kontakty z tłumaczami literatury, których nieoceniona i mozolna praca tak często jest niedoceniana i niezauważana przez czytelników. Niemniej ważnym elementem każdej książki jest okładka i ogólny graficzny pomysł na każdy tytuł lub całą serię wydawniczą. W tym celu wydawnictwa zatrudniają grafików, plastyków i innych specjalistów od walorów estetycznych książek. W gwoli ścisłości wypada wspomnieć również o pracownikach drukarni, którzy dbają o to, żeby druk na książce nie ścierał się, a tekst znajdował się w odpowiednim miejscu na stronie.

Współcześnie, gdy książki tradycyjne zaczynają być wypychane przez e-booki, a społeczeństwo rzadziej sięga po literaturę, nie tylko kwestie literackie stanowią o sukcesie danego tytułu. Równie ważna jest rola okładki, jakości papieru i tym podobne niuanse, na które klient księgarni na pewno zwróci uwagę.

Liczba wydawnictw w Polsce

Coroczny raport mówiący o stanie czytelnictwa w Polsce nie nastraja pozytywnie. Jednak nie zniechęca to przedsiębiorców do zakładania wydawnictw, których jest w Polsce ok. 2 000 (mowa o wydawnictwach działających). Spośród tej licznej grupy można wyróżnić ok. 30 wydawnictw dużych i prężnie prosperujących. Wśród nich można wymienić (poza wspominanymi wyżej) m.in. Wydawnictwo Muza, Nowa Era, Prószyński Media czy Wydawnictwo Rebis.